IMPERATIV: CÂU CẦU KHIẾN TRONG TIẾNG DỨC (A1)

IMPERATIV: CÂU CẦU KHIẾN TRONG TIẾNG ĐỨC (A1)

Hãy tưởng tượng bạn gặp một đứa bạn đang đứng ở bên kia đường và bạn muốn gọi nó sang nói chuyện. Hãy dùng câu cầu khiến „Komm!“, hay còn được gọi với cái tên mệnh lệnh cách. „Komm!“ chính là câu cầu khiến với ngôi thứ 2 số ít “du“.

Nhưng nếu bạn gặp một nhóm bạn ở bên kia đường và bạn muốn gọi tất cả tụi nó sang, bạn phải dùng câu cầu khiến với số nhiều, cụ thể ở đây là ngôi thứ 2 số nhiều “ihr“: „Kommt!“

Với ngôi lịch sự Sie, ko phân biệt số ít hay số nhiều, bạn hãy dùng: Bitte kommen Sie!

Đó là sơ bộ về Imperativ, một dạng câu dùng để yêu cầu, ra lệnh hay cầu khẩn ai làm việc gì đó. Ngay sau đây chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu cách xây dựng dạng câu này một cách chi tiết hơn.

Cách xây dựng câu cầu khiến

Câu cầu khiến chỉ được áp dụng cho 3 ngôi du (bạn), ihr (các bạn) và Sie (Ngài hoặc các Ngài) với công thức như sau:

Bước 1:

Bạn định dùng Imperativ cho ngôi nào thì hãy chia động từ cần dùng theo ngôi ấy (VD: Định dùng Imperativ với động từ geben cho ngôi du thì chia geben ở thì hiện tại theo ngôi du)

Bước 2:

Với ngôi lịch sự Sie

Đơn giản nhất, chỉ cần lấy động từ nguyên mẫu + Sie.
Lösen Sie diese Aufgabe!
Fahren Sie sicher!

Với ngôi ihr

Lấy luôn dạng chia động từ ở thì hiện tại với ngôi ihr để dùng trong Imperativ.
VD: gehen-> Chia ở ngôi ihr -> geht -> Lấy dùng luôn trong Imperativ: Geht!

Geht ins Bett! (Một người mẹ đang bắt NHỮNG đứa con đi ngủ chẳng hạn)
VD: sprechen-> Chia ở ngôi ihr -> sprecht -> Lấy dùng luôn trong Imperativ: Sprecht!

Sprecht langsam! (Các bạn nói chậm thôi!)

Với ngôi du

Bỏ -st ở động từ vừa chia đi.

geben -> Chia ở ngôi du -> gibst -> Bỏ -st -> Lấy phần còn lại: gib

gehen -> Chia ở ngôi du -> gehst -> Bỏ -st -> Lấy phần còn lại: geh

Gib mir dein Buch! (Gibst) (Đưa tôi quyển sách!)
Geh jetzt! (Gehst) (Đi ngay bây giờ đi!)

Để làm giảm tính ra lệnh trong câu nói hoặc để nghe lịch sự hơn, bạn có thể thêm -e vào sau Imperativ (Chỉ áp dụng với các động từ có Imperativ không bị biến âm)

Gehe jetzt. (Đi ngay bây giờ đi.)
Frage bitte! (Xin mời hỏi!)
Höre! (Nghe kìa!)

Tuy nhiên không bao giờ thêm -e với Imperativ bị biến âm như:

Gibe! Cách dùng đúng: Gib!
Hilfe! Cách dùng đúng: Hilf!
Triffe! Cách dùng đúng: Triff!
Nimme! Cách dùng đúng: Nimm!

Nhưng nếu gốc động từ (Verbstamm) kết thúc bằng –d, -t, -n thì Imperativ luôn luôn bắt buộc phải thêm -e
VD: baden, warten, lernen …
Bade jetzt!
Warte noch 30 Minuten!
Lerne Deutsch!

Nếu sau khi chia động từ ở ngôi du, xuất hiện Umlaut -> Bạn hãy bỏ Umlaut luôn

Schlaf gut! (Schläfst) (Ngủ ngon!)
Lauf! (Läufst) (Chạy đi!)
Fahr schnell! (Fährst) (Lái nhanh lên!)

Một số ngoại lệ

Lesen-> liest -> Lies! (Chỉ bỏ -t)
Vergessen -> vergisst -> Vergiss! (Chỉ bỏ -t)

Với những động từ nguyên mẫu kết thúc bằng –eln hoặc –ern thì luôn dùng dạng chia động từ cho ngôi ich để sử dụng trong Imperativ với ngôi du

Erinnern -> erinnere (chia với ngôi ich) -> Lấy để sử dụng luôn trong Imperativ với ngôi du:

Erinnere dich daran! (Hãy nhớ lấy điều đó)
Entwickeln -> entwickle (chia với ngôi ich) -> Lấy để sử dụng luôn trong Imperativ với ngôi du:

Entwickle deine Idee! (Hãy phát triển ý tưởng của bạn đi)

Một số lưu ý

Thêm bitte vào bất kỳ cách dùng với ngôi nào, đặc biệt là ngôi Sie để càng làm tăng thêm sự lịch sự trong khi yêu cầu hoặc làm mềm mỏng mệnh lệnh đi.

Gib mir bitte dein Buch.
Sprecht langsam bitte!
Bitte kommen Sie mit mir.

Có 3 động từ bất quy tắc trong Imperativ



Bảng chia câu cầu khiến với một số động từ cơ bản